Jubileusz Ireneusza Łukaszewskiego zbiega się w czasie z czterdziestą rocznicą powstania jednego z najwybitniejszych polskich zespołów wokalnych – Polskiego Chóru Kameralnego. To znakomita okazja do realizacji jubileuszowego nagrania, na które składają się kompozycje stworzone dla tego chóru przez jego założyciela i pierwszego dyrygenta. Czas i okoliczności powstania prezentowanych na płycie utworów chóralnych Ireneusza Łukaszewskiego, utrzymanych w religijnym charakterze, ukazują inspiracje i motywy twórcze kompozytora. Współpraca Łukaszewskiego z chórem zaowocowała też wielką ilością opracowań muzycznych. Jubileuszowy album przedstawia najnowsze z nich – stworzone z myślą o setnej rocznicy Niepodległości, aranżacje pieśni Paderewskiego i Chopina.
Polski Chór Kameralny Wioleta Łukaszewska fortepian, Jan Łukaszewski dyrygent
Najmłodszy syn W.A.Mozarta, zwany Mozartem Lwowskim, Franz Xaver Mozart, zasłynął jako pianista oraz kompozytor. Pisał głównie utwory fortepianowe, realizujące założenia fakturalne szkoły mannheimskiej, charakteryzujące się homofoniczną strukturą, cieniowaniem dynamicznym i różnorodnością artykulacji, wirtuozowskim stylem brillant. Fortepian był wówczas coraz modniejszym i wciąż ewoluującym w swojej konstrukcji instrumentem, co w bardzo oryginalny sposób wykorzystał kompozytor, ukazując jego subtelności oraz wrażliwość na ekspresję pianisty. Przedstawione na płycie utwory, wykonane przez Annę Liszewską, łączą w sobie prostotę ludowej i regionalnej muzyki z wyrafinowaniem form klasycznych i wirtuozerią pianistyczną.
Anna Liszewska, fortepian
Ludwik van Beethoven stworzył w ciągu dwóch dekad pięć sonat na fortepian z wiolonczelą. Sonaty odzwierciadlają przemiany wciąż rozwijającego się stylu kompozytora. Prezentowane na niniejszej płycie II Sonata g-moll op. 5 nr 2 oraz III Sonata A-dur op. 69 zestawione są na zasadzie kontrastu. Pierwsza jest dziełem młodzieńczym, pełnym wirtuozowskiej fantazji i wigoru, druga utworem dojrzałego kompozytora, autora znaczących dzieł symfonicznych. Pierwsza z nich została napisana w 1796 r. dla pruskiego króla Fryderyka Wilhelma II, a jej poszczególne części utrzymane raz w nastroju dworskiej dostojności, raz militarnej werwy odpowiadają osobowości odbiorcy dedykacji. Powstała w okupowanym przez napoleońskie wojska Wiedniu Sonata A-dur ma o wiele bardziej elegijny i refleksyjny charakter.
Stanisław Firlej, wiolonczela, Wojciech Kubica, fortepian
Niniejsza płyta stanowi zestawienie twórczości dwóch muzycznych rodów: tego największego, bez którego trudno wyobrazić sobie dziś historię muzyki nowożytnej – rodu Bachów – oraz niemal całkowicie zapomnianego i zepchniętego na margines świadomości, mającego polskie korzenie, rodu Podbielskich. Z tej konkurencji wyłaniają się cztery wyjątkowe osobowości: Jana Sebastiana Bacha i jego syna Carla Philippa Emanuela oraz Christiana i Christiana Wilhelma Podbielskich. Każda zanurzona w swoim czasie i operująca indywidualnym stylem wypowiedzi. Wspólnym mianownikiem utworów przedstawionych na płycie jest wyjątkowy instrument, który uważany był za czasów Johanna Sebastiana Bacha za doskonały – viola da gamba. Usłyszymy go wraz z towarzyszeniem klawesynu w interpretacji małżeństwa muzyków, specjalizujących się m.in. w wykonawstwie muzyki dawnej – Krzysztofa i Anny Firlus.
Krzysztof Firlus, viola da gamba, Anna Firlus, klawesyn
Leopold Godowski, urodzony w 1870 r. w miejscowości Żośle koło Wilna, jest uważany, w zależności od źródła informacji, za pianistę amerykańskiego polskiego pochodzenia, za pianistę polskiego, a nawet za pianistę rosyjskiego. Większość życia spędził w Stanach Zjednoczonych, ale też odbył podróże koncertowe na wszystkich kontynentach świata. Co zaskakujące, ten znakomity wirtuoz fortepianu nigdy nie pobierał systematycznych lekcji gry i, wyjąwszy krótkie studia w Paryżu (pod kierunkiem Saint-Saënsa) i w Berlinie, był muzycznym samoukiem! Prezentowana na płycie twórczość Godowskiego w dużej mierze składa się z transkrypcji i bardzo wymagających studiów techniki fortepianowej biorących za punk wyjścia dzieła innych kompozytorów. Utwory oryginalne niosą nie mniejsze trudności wykonawcze i interpretacyjne, ale Łukasz Kwiatkowski radzi z nimi znakomicie, pozwalając słuchaczom cieszyć się twórczością mało znanego kompozytora.
Łukasz Kwiatkowski fortepian
Kaprys, jako forma wirtuozowska, przeznaczona przeważnie na instrument solo, narodził się w XIX wieku. W tych czasach instrumentaliści bywali również kompozytorami – tworzyli utwory dostosowane do swoich możliwości, a kaprys był wśród nich gatunkiem o charakterze najbardziej popisowym. Jest on również głównym tematem niniejszej płyty. Kaprysy Alfredo Piattiego, uznane przez Yehudi Menuhina za wiolonczelowy Nowy Testament, najeżone są trudnościami, ale pełno tu pięknych, zróżnicowanych melodii i kontrapunktów wykorzystujących niemal wszystkie możliwości wiolonczeli. Dla Anny Wróbel Piatti to więcej niż wirtuozeria kaprysów, to także różnorodna nastrojowo, ciekawa kameralistyka, interpretowana i opracowana (Andrzej Wróbel) w rodzinnym zespole, na dwie i trzy wiolonczele.
Anna Wróbel, cello, Elżbieta Piwkowska-Wróbel, cello, Andrzej Wróbel, cello