2 miliony słuchaczy transmisji radiowej koncertów podczas BBC Proms, 700 koncertów na świecie, 1200 recenzji i zapowiedzi w światowych mediach, 22,5 tys. widzów serii „Woven Words”. Dane dotyczące obchodzonego w 2013 Roku Lutosławskiego zostały przedstawione 7 lutego br. na konferencji prasowej z udziałem Podsekretarz Stanu w MKiDN prof. Małgorzaty Omilanowskiej.
Rok 2013 był wyjątkowym na muzycznej mapie świata. Obchody Roku Lutosławskiego przyjęte uchwałą Sejmu RP oraz objęte patronatem UNESCO dały świadectwo międzynarodowej pozycji Lutosławskiego jako jednego z najważniejszych twórców muzyki XX wieku. Dzieła polskiego kompozytora były wykonywane na scenach najważniejszych sal koncertowych świata.
Funkcję Biura Obchodów pełnił Instytut Muzyki i Tańca. Na jego prace złożyły się m.in.:
Prowadzenie Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Lutosławski 2013 – Promesa”
W ramach programu odbyło się ponad półtora tysiąca wydarzeń: koncertów, festiwali, wystaw, wykładów, konferencji, nagrań, publikacji, sztuk dramatycznych i spektakli tanecznych. Przy konkursowym wyborze dofinansowanych projektów dołożono starań, by polska mapa wydarzeń była starannie wypełniona. Znalazło się na niej ponad 70 miejscowości o niejednokrotnie bardzo niskim poziomie dostępu do kultury. Celem „Promesy” było wyłonienie w szczególności projektów z wydarzeniami nieodpłatnymi, a także takich, w których wnioskodawcy zadeklarowali kontynuację ich realizacji poza programem lub udostępnienie stworzonych materiałów (wykłady, scenariusze) dla innych podmiotów.
Festiwal Witolda Lutosławskiego Łańcuch X
Festiwal trwał w Warszawie od 24 stycznia do 9 lutego 2013 r. Zainaugurowano go koncertem na Zamku Królewskim w wigilię 100. rocznicy urodzin kompozytora. W programach – obok dzieł Lutosławskiego – zabrzmiały m.in. utwory Krzysztofa Pendereckiego, Henryka Mikołaja Góreckiego, a także stypendystów Lutosławskiego – Grażyny i Andrzeja Krzanowskich, Aleksandra Lasonia, Tadeusza Wieleckiego, Pawła Mykietyna i Tomasza Opałki. Festiwalowi towarzyszył adresowany do najmłodszych słuchaczy cykl koncertów „Łańcuszek” oraz mistrzowskie kursy interpretacji dzieł Witolda Lutosławskiego przeznaczone dla studentów uczelni artystycznych.
Inauguracja Roku Lutosławskiego w Polsce
25 stycznia 2013 r., w dniu 100. rocznicy urodzin Witolda Lutosławskiego, podczas uroczystego koncertu w Filharmonii Narodowej, został oficjalnie zainaugurowany Rok Lutosławskiego. Wystąpiła niemiecka skrzypaczka Anne-Sophie Mutter, pierwsza wykonawczyni Łańcucha II. Z myślą o niej napisał później Lutosławski Partitę i Interludium – cały tryptyk można było usłyszeć w Filharmonii Narodowej. Artystce towarzyszyła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod batutą Antoniego Wita, która wykonała ponadto III Symfonię Lutosławskiego oraz napisane specjalnie na tę okazję, na zamówienie Filharmonii Narodowej, nowe dzieło Pawła Szymańskiego – Sostenuto.
Koncert Krystiana Zimermana na 56. Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” oraz Konkurs Kompozytorski w 100-lecie urodzin Witolda Lutosławskiego
56. edycja Festiwalu odbyła się w Warszawie w dn. 20-28 września 2013 r. pod hasłem Nowe w kontekście… W ramach Festiwalu odbył się wyjątkowy koncert Krystiana Zimermana, który z towarzyszeniem orkiestry Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Jacka Kaspszyka wykonał Koncert fortepianowy Witolda Lutosławskiego. W drugiej części koncertu została wykonana III Symfonia Kompozytora. Było to powtórzenie programu sprzed 25 lat, podczas którego jeszcze pod dyrygencką batutą samego Lutosławskiego, zaprezentowane zostały na Warszawskiej Jesieni właśnie obie te kompozycje z udziałem Zimermana, dla którego Koncert fortepianowy został napisany. W ramach Festiwalu został również prawykonany utwór wyróżniony pierwszą nagrodą Konkursu Kompozytorskiego ogłoszonego przez Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego w 100-lecie urodzin Witolda Lutosławskiego.
IX Międzynarodowy Konkurs Wiolonczelowy im. Witolda Lutosławskiego
Odbył się w dniach 22-28 lutego 2013 r. w Warszawie. Pierwsze miejsce zajęła Szwajcarka Chiara Enderle.
Strony internetowe
Wspólnie z Instytutem Adama Mickiewicza, pełniącym funkcję Centrum Informacyjnego Roku Lutosławskiego, prowadzona była specjalna strona internetowa www.lutoslawski.culture.pl zawierająca materiały o kompozytorze, materiały prasowe oraz kalendarium wydarzeń. Na stronie www.imit.org.pl stworzono zakładkę „rok lutosławskiego”
Mobilny Spacerownik po Warszawie Lutosławskiego
Jest to aplikacja, dzięki której można w ciekawy sposób poznać fakty z życia kompozytora, miejsca, w których bywał, osoby, które miały wpływ na jego życie prywatne i zawodowe, dowiedzieć się o jego twórczości, a także przekonać się, jak silne więzi łączyły go z rodzinnym miastem. Spacerownik z bogatymi w szczegóły tekstami autorstwa Danuty Gwizdalanki zawiera ponadto zestaw historycznych i współczesnych zdjęć Warszawy oraz fotografie kompozytora, zarówno te oficjalne, jak i pochodzące wprost z rodzinnego archiwum. Aplikacja jest dostępna bezpłatnie w wersji na trzy platformy – Android, iOS i Windows Phone w języku polskim oraz angielskim.
Wydanie albumu „Lutosławski 1913-2013” autorstwa Elżbiety Markowskiej
Ponad 300-stronicowy album przygotowany przez Elżbietę Markowską, zawiera wybór wypowiedzi kompozytora, wspomnienia rodziny i przyjaciół oraz fotografie, przenoszące rzeczywisty obraz czasów i ludzi. Publikacja ta jest próbą dopełnienia portretu twórcy i człowieka. Zawiera efekt kwerendy w udostępnionych archiwach rodziny, przyjaciół i podstawowych zbiorach archiwów instytucjonalnych (np. Polskiego Radia). Ponadto zbiera wypowiedzi i materiały rozsiane w różnych, często okazjonalnych lub dziś już trudno dostępnych publikacjach. Album wydany w polskiej i angielskiej wersji językowej.
Genius Lutos – projekt integracji społecznej
Projekt, który powstał w celu aktywizacji osób z niepełnosprawnością intelektualną w zakresie uczestnictwa w kulturze muzycznej oraz w celu przełamywania stereotypów związanych z postrzeganiem osób niepełnosprawnych intelektualnie. W ramach projektu został wydany przewodnik metodologiczny z dokumentacją filmową, który jest także dostępny bezpłatnie ze strony IMIT.
Działania edukacyjne
Zorganizowane zostały rozmaite projekty koncertowe i popularyzatorskie: Lutofonia – adresowanego do dzieci i rodziców, Lutofuzja – eksperymenty muzyczne młodych twórców z różnych gatunków muzycznych oraz Lutoschool – happening adresowany do uczniów ogólnokształcących i artystycznych szkół podstawowych. Materiały edukacyjne (dokumentacja, scenariusze, lekcje) zostały udostępnione bezpłatnie w Internecie.
Pod adresem www.trzejkompozytorzy.pl Narodowy Instytut Audiowizualny (NInA) udostępnił pionierską w skali światowej muzyczną kolekcję internetową zawierającą niemal wszystkie utwory Witolda Lutosławskiego, a także Krzysztofa Pendereckiego i Henryka Mikołaja Góreckiego, a także bogaty zbiór informacji o twórczości i życiu Trzech Kompozytorów w polskiej i angielskiej (www.threecomposers.pl) wersji językowej.
W styczniu 2014 roku, na zwieńczenie obchodów Roku Lutosławskiego, nakładem Narodowego Instytutu Audiowizualnego (NInA) ukazało się sześciopłytowe wydawnictwo „Lutosławski / świat” (5 CD + 1 DVD) z niepublikowanymi dotąd nagraniami, przedstawiające twórczość kompozytora w nowym, szerszym kontekście kulturowym, społecznym, cywilizacyjnym.
