GOOGLE DOODLE: CLARA ROCKMORE

GOOGLE DOODLE: CLARA ROCKMORE
Kim jest bohaterka dzisiejszego Google Doodle?

To litewska thereministka Clara Rockmore. Urodziła się w Wilnie jako Clara Reisenberg 9 marca 1911 roku, zmarła w Nowym Jorku 10 maja 1998 roku. Do historii przeszła jako mistrzyni gry na thereminie – instrumencie zaliczanym do grupy elektrofonów elektronicznych. Został on wynaleziony przez rosyjskiego fizyka Lwa Termena. Jego brzmienie przypomina smętne zawodzenie, dlatego od zarania chętnie był wykorzystywany w filmach o charakterze dreszczowym.

Rockmore była skrzypaczką obdarzoną słuchem absolutnym. Dzięki niej theremin trafił ze sfer eksperymentalnych do świata muzyki poważnej. Litwinka nadała mu brzmienie bardziej smyczkowo-wokalne, co sprawiło, że mógł być używany już nie tylko do straszenia słuchaczy jękami i zawodzeniem. Pozostawiła po sobie wiele nagrań, wśród których są m.in. interpretacje utworów wiolonczelowych z towarzyszeniem fortepianu, np. „Łabędź” Saint-Saensa czy też „Wokaliza” Rachmaninowa.

MI0001130592

Lew Termen, którego była uczennicą, wielokrotnie oświadczał się artystce, jednak ona zdecydowała się związać z amerykańskim prawnikiem Robertem Rockmorem. I to był chyba dobry wybór. Rosyjski naukowiec na pewno miał w sobie wiele intrygujących stron, ale życie u jego boku stałoby się piekłem. Przypominając więc postać Clary Rockomre, warto też przyjrzeć się Termenowi, bo to w historii naprawdę nietuzinkowa postać.

Życiorys Lwa Sergiejewicza Termena zasługuje co najmniej na mini-serial HBO. Wynaleziony przez niego theremin, pierwszy instrument elektromechaniczny w historii, był również pierwszym tego rodzaju urządzeniem produkowanym na masową skalę. Stalin do tego stopnia podekscytował się nowym wynalazkiem, że wysłał profesora Termena w długą podróż po kraju, podczas której za pomocą swojego urządzenia przeciągał ludność na stronę… zwolenników elektryfikacji.

W 1928 roku theremin zyskał amerykański patent. Wynalazca sprzedał prawa do urządzenia RCA, które zapłaciło za to 100 tys. dolarów i rozpoczęło produkcję na masową skalę. W Ameryce profesor spędził 10 lat, wykorzystując je na romanse, działalność przemysłową oraz… szpiegostwo.

lew teremen

Po powrocie w 1938 r. został zesłany do gułagu, a potem trafił do zakmniętego ośrodka badawczo-naukowego, w którym pracował m.in. nad dronami i technikami podsłuchowymi. Jedna z jego pluskiew przez 7 lat była umieszczona w godle USA w moskiewskiej rezydencji ambasadora amerykańskiego.

Termen, który był również jednym z konstruktorów prototypu telewizora, zmarł w 1993 r. Na dwa lata przed śmiercią wstąpił do KPZR.

Jego theremin do tej pory pobrzmiewa we wczesnych nagraniach muzyki elektronicznej, awangardowych utworach muzyki poważnej oraz rockowej psychodelii lat 60. i 70. ubiegłego wieku. Idea wykorzystana przez Termena stała się podstawą budowy m.in. sterowników MIDI, po które sięga np. Jean-Michel Jarre.

Kategorie: MUZYKA, NOWOŚCI

Skomentuj